Totstandkoming

Dankzij politieke moed en bereidwilligheid, goede voorbeelden uit Europese landen en de inzet van heel veel jongeren is-ie er nu: de eerste Nederlandse Jeugdstrategie. Maar hoe kwam de politiek eigenlijk tot het besluit om een Nationale Jeugdstrategie te gaan ontwikkelen? Hoe zag dit grootste jongerenparticipatie ooit er eigenlijk uit? En wat gaat er nu gebeuren? We leggen het je uit op deze pagina.

2023: Politieke steun voor Nationale Jeugdstrategie

Jongeren staan onder druk. Ze worden bedreigd in hun bestaanszekerheid, kampen steeds vaker met mentale gezondheidsklachten en ervaren een gebrek aan toekomstperspectief. Het aanpakken van deze problemen vraagt om een samenhangend jeugdbeleid, waarin jongeren zélf een onmisbare rol spelen. In 2022 trok het SER Jongerenplatform daarom aan de bel: er moest een Nationale Jeugdstrategie komen.

Een jaar later zei de Tweede Kamer unaniem ‘ja’ tegen dit idee. Belangrijk, want jongerenparticipatie is een recht, maar tot nu toe lukt het niet om jongeren actief bij beleid te betrekken. Ook internationaal is de druk groot: de VN, de EU en de Raad van Europa roepen landen al jaren op om jongeren serieuzer mee te laten doen. Andere landen, zoals Duitsland, België, Ierland, Litouwen en Spanje, hebben al langer een jeugdstrategie en laten zien dat het werkt.

2024/2025: Het grootste jongerenparticipatietraject ooit

Op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) speelde NJR een centrale rol in het bedenken, opzetten en uitvoeren van het traject dat heeft geleid tot dit ontwerp van de Nationale Jeugdstrategie. Dit proces is een schoolvoorbeeld van betekenisvolle jongerenparticipatie én een uniek democratisch proces. Een representatieve groep van 100 gelote jongeren werkte actief mee aan de inhoud van het plan, met input van ruim 12.000 leeftijdsgenoten, tien ministeries en (jongeren)experts.

Het proces, dat liep van 1 augustus 2024 tot 1 september 2025, zag er in grote lijnen zo uit:

  • Augustus - oktober 2024: voorbereiding
    800 jongeren meldden zich aan voor de jongerenregiegroep, via loting kregen 100 van hen een plekje.
  • November - december 2024: themabepaling jeugdstrategie
    Onder begeleiding van de stuurgroep koos de jongerenregiegroep de thema’s die voor jongeren het belangrijkst zijn.
  • Februari - mei 2025: jongerenconsultaties
    In ruim drie maanden verzamelden we wensen en ideeën over de thema’s van 12.000 jongeren via online vragenlijsten, serious games en events in elke provincie én in Caribisch Nederland.
  • Mei – juni 2025: data-analyse en sessie met jongerenregiegroep
    In samenwerking gerenommeerde onderzoekers analyseerden we de data. Op basis hiervan bepaalde de jongerenregiegroep – samen met beleidsmakers van de 10 ministeries – wat er volgens hen moet veranderen en wat daar voor nodig is.
  • Juli – augustus 2025: Ontwerp Jeugdstrategie
    In de zomermaanden van 2025 hebben we alle verzamelde data, uitdagingen, doelen en actie-ideeën per thema opgeschreven. Dit noemen we het ontwerp van de Nationale Jeugdstrategie, dat op 1 september 2025 af was. 

Vanaf september 2025: Blijvend impact maken

De betrokken ministeries zijn nu aan zet om het ontwerp van jongeren om te zetten in een Nationale Jeugdstrategie van de Rijksoverheid. Deze strategie is voor de lange termijn en heeft een looptijd van 15 jaar. Een goede uitvoering en monitoring bij de Rijksoverheid is dus cruciaal. Daarom komt er een onafhankelijk boegbeeld voor het jeugdveld, zoals een minister voor Jeugd. Die wordt bijgestaan door een interbestuurlijk en rijksbreed programmateam Jeugd. NJR zorgt ervoor dat zowel bij de uitvoering als de monitoring de stem van jongeren wordt meegenomen. Het kabinet bespreekt de voortgang tweemaal per jaar. Het monitoren van de resultaten gebeurt via een tweejaarlijkse rapportage door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De Nationale Jeugdstrategie wordt halverwege (na 7 jaar) herzien en na 14 jaar volledig vernieuwd, na een onafhankelijke evaluatie en met de inbreng van opnieuw een grote groep jongeren.

Bekijk het ontwerp van de Nationale Jeugdstrategie

Bekijk hier